مجموعه آموزههای کتاب مقدّس
شام آخر
نویسنده : لـوک رایـان
انتشارات کلیسای خداوند عیسی مسیح
انجمن تحقیقات کتاب مقدّسی رایـان
در این نوبت از معرّفی آثار ارزشمند، به آموزۀ”شام آخر”نوشتۀ برادر لوک رایان خواهیم پرداخت؛ که در آن به بررسی سنّت بنیادی شام خداوند، که امروزه در به جا آوری آن، نهادهای کلیسایی بسیار به انحراف و تا حد زیادی به شرک رفتهاند، میپردازد.
بسیاری از کسانی که به کلیسا رفتهاند هر ماه یا آخر هر هفته شاهد انجام آیین شام خداوند در کلیسای محلی خود بودهاند: به این صورت که بعضی کلیساها نانهای گرد و کوچکی را پیش میآورند و کشیش به هر نفر یکی از این نانها را میدهد و بعد با گفتن همان سخنان خداوند عیسی”که این بدن من است”آنها میتوانند نان را بخورند. و بعد سینی که از جامهای کوچک آب انگور پر شده، را پیش میآورند و بعد کشیش با گفتن این جمله که”این خون من است”شرکت کنندگان میتوانند جام را بنوشند.
بسیاری به همین رسم که صبح هر آخر هفته در کلیسایشان انجام میشود عادت کردهاند ولی بعضی که نکته سنج هستند در این ارتباط سؤالاتی در ذهنشان جرقه میزند که عجیب نیست. مثلاً خود خداوند عیسی که با نگاه به عهد عتیق این سنّت را پایهگذاری کرد شام را به وقت تاریکی با رسولانش تناول کرد پس چرا اکنون شام خداوند در صبحگاه سرو میشود؟ یا خداوند عیسی پیش از انجام این آیین، شستن پاها را انجام داد امّا چرا امروزه پیش از خوردن شام خداوند این عمل انجام داده نمیشود؟ و دیگر این که در شکل سنّتی آن خود خداوند به تنهایی کمر به خدمت بست و شستن پاها را انجام داد پس چرا اکنون در یک مراسم جدا با مشارکت چندین نفر این عمل انجام میشود؟
به علاوه این پرسش مطرح میگردد که با علم بر این موضوع که عملاً حتّی شرابی نیز در کار نیست بلکه به خاطر احتراز از مستی، آبمیوه سرو میشود اساساً با این همه تغییر، شراکت در مراسمی که نمادی از مشارکت در جسم و خون خداوند عیسی مسیح است، صحیح است یا خیر.
حال با همین نگاه که در بیابیم انجام درست این سنّت به چه صورت است و چه خاستگاهی دارد به سراغ دست نوشتۀ دیگری از قلم معلّم مسح شدۀ روحالقدس، برادر لوک رایان میرویم. نویسندۀ آموزۀ حاضر با نشان دادن همان الگوی صحیح که عیسی مسیح از شام خداوند به جا گذاشت در چکیدۀ حاضر با عنوان”شام آخر”به این سنّت بزرگ و نمادین میپردازد.
در این نوشته با الگو برداشتن از آخرین شام خداوند عیسی با یارانش که مصادف با عید پسحِ یهودیان بوده اعمالی که خداوند در آن شب به شکل نمادین انجام داد نام برده و شرح داده است. خداوند عیسی در شام آخر خود سه فریضه را بر جای گذاشت: شستن پاها، خوردن از یک نان فطیر، نوشیدن از یک جام شراب.
نویسنده ابتدا با نگاهی به عهد عتیق به خاستگاه این سنّت و سایهای که داشته پرداخته و بعد روشن میکند آن چه که امروزه به عنوان شام آخر خداوند میشناسیم، حقیقتِ شکل گرفته از پسح خداوند است. به این گونه که زمانِ شام آخر، مصادف با زمان موعد پسح است، و مسیح که برّۀ بیعیب و قربانی اعظم خدا برای نجات بشر است، همان برّۀ ذبح شده پسح میباشد و بعد زمان دقیق انجام این عمل که حسب گاهشمار عبری توسّط خدا از پیش تعیین شده و همین طور طریق صحیح تناول کردن و حتّی زمان صحیح این عمل که در چه وقت از شبانه روز باید باشد را نشان میدهد.
حال نویسنده کوشیده با دقّت در وصف شرایط نانی که نماد بدن عیسی خداوند است و شرابی که خداوند آن را نماد خون خود معرّفی میکند به تمامی وجوه احکام خاص مرتبط و هدفی که پشت انجام صحیح آن اعمال است، بپردازد و پرده از اسراری بردارد که دانستن آنها برای ما لازم و ضروری است و به این وسیله در مییابیم که به چه دلیل این قدر رعایت زمان بندی دقیق و طریق درست انجام آن دارای اهمیّت است و چنان چه این سنّت به شکل نادرست انجام شود و خوراک به ناشایستگی تناول شود چه تبعات سختی برای شرکت کننده در شام خداوند خواهد داشت.