از سری درسهای کوتاه

«عالم فردوس»

آیا مردگان در مسیح به عالم اموات می‌روند؟

کلام خدا در این باره به ما می‌گوید که خداوند عیسی مسیح تاوان تمام گناهان و خطاهای ایمانداران حقیقی را پرداخته و یک بار به ازای همۀ ما طعم مرگ را چشیده و به عالم اموات رفت و از آن قیام نمود. همچنان که از پیش داوود در خصوص آن گفته: «¹⁰زیرا جانم را در عالم اموات ترک نخواهی کرد، و قدّوس خود را نخواهی گذاشت که فساد را بیند.» ( مزامیر 16 : 10 ). و همچنین: «³⁷لیکن آن کس که خدا او را برانگیخت، فساد را ندید» ( اعمال رسولان 13 : 37 ).

پس با توجه به این آیات، اگر مردگان در مسیح فساد و ترس را تجربه نمی‌کنند به کجا می‌روند؟

اگر بنا بر این بود که مردگان در مسیح هم عالم اموات یعنی عالم ترس و تاریکی را تجربه کنند، پس تمامی نقشۀ نجات خدا بیهوده بود و همگی باید در انتظار روز داوری خدا در ترس و تاریکی منتظر می‌ماندیم.

در عهد عتیق زمانی که کسی از دنیا می‌رفت یهودیان دربارۀ او می‌گفتند که به آغوش ابراهیم رفته است: «باری آن فقیر بمرد و فرشتگان، او را به آغوش ابراهیم بردند و آن دولتمند نیز مرد و او را دفن کردند. پس چشمان خود را در عالم اموات گشوده، خود را در عذاب یافت، و ابراهیم را از دور و ایلعازَر را در آغوشش دید» ( لوقا 16 : 22 – 23 ).

در عهد جدید بسیاری از ایمانداران و همچنین کلیساهای پیغامی به این معتقدند، زمانی که ایمانداری می‌میرد و از این دنیا می‌رود در خداوند می‌خوابد و او تا زمان برپایی تخت داوری خداوند در خواب است؛ مانند یک خواب شبانه، امّا با این تفاوت که فرد صدها سال را در خواب به سر می‌برد و پس از بیداری وارد ملکوت پدر آسمانی می‌شود.

این آموزۀ دسته‌ای از ایمانداران است که به استناد سخن پولس رسول دربارۀ موت و برخاستن از آن به هنگام ربودگی، گفته است: «¹³امّا ای برادران نمی‌خواهیم شما از حالت خوابیدگان بی‌خبر باشید که مبادا مثل دیگران که امید ندارند، محزون شوید.¹⁴زیرا اگر باور می‌کنیم که عیسی مرد و برخاست، به همین طور نیز خدا آنانی را که در عیسی خوابیده‌اند با وی خواهد آورد.¹⁵زیرا این را به شما از کلام خدا می‌گوییم که، ما که زنده و تا آمدن خداوند باقی باشیم، بر خوابیدگان سبقت نخواهیم جست.¹⁶زیرا خود خداوند با صدا و با آواز رئیس فرشتگان و با صور خدا از آسمان نازل خواهد شد و مردگانِ در مسیح اوّل خواهند برخاست.¹⁷آنگاه ما که زنده و باقی باشیم، با ایشان در ابرها ربوده خواهیم شد تا خداوند را در هوا استقبال کنیم و همچنین همیشه با خداوند خواهیم بود» ( اوّل تسالونیکیان 4 : 13 – 17 ).

و یا در جایی دیگر می‌گوید: «²⁰لیکن بالفعل مسیح از مردگان برخاسته و نوبر خوابیدگان شده است» ( اوّل قرنتیان 15 : 20 ).

به استناد این آیات بسیاری از کلیساها بر این باورند که مسیحیانی که به خداوند عیسی مسیح ایمان می‌آورند و تاوان گناهان آنان توسّط خداوند پرداخته شده است رنگ عالم اموات را نمی‌بینند و تا روز داوری در خواب هستند. آیا این تعلیم درست است؟

باید گفت آنان بخشی از تعلیم این آیات، که به نرفتنِ مقدّسین به عالم اموات اشاره دارد را به درستی متوجّه شدند، امّا در مورد مابقی آن به انحراف رفته‌اند؛ زیرا اگر این گونه بود کلام خدا باید به عالمی به نام، مثلاً عالم خواب نیز اشاره می‌کرد امّا می‌بینید که هیچ گونه اشاره‌ای به عالمی مثلاً عالم خواب و یا مدّت زمان به خواب رفتن مسیحیانِ راستین نشده است و فقط اشاراتی دربارۀ خوابیدن مقدّسین شده است.

کلام خدا مکانی دیگر را به ما نشان می‌دهد که مقدّسین پس از مرگ جسمانی به آن جا می‌روند و در آن جا منتظر ملکوت خدا می‌مانند؛ مکانی که جدا از عالم مردگان است.

نشانی این مکان را خداوند عیسی مسیح از زبان خودش برای مقدّسینش آشکار می‌کند؛ آن جایی که خطاب به یکی از آن دو دزد بالای صلیب می‌گوید: «⁴³عیسی به وی گفت، هر آینه به تو می‌گویم امروز با من در فردوس خواهی بود» ( لوقا 23 : 43 ).

فردوس به معنی ارم، بهشت، پردیس، جنان، جنت، رضوان، مینو، نعیم، باغ، بستان بوده و در زبان انگلیسی به آن بهشت ( Paradise ) می‌گویند.

کتاب مقدّس در خصوص مشخّصات و زوایای آن اطّلاعات بیشتری به ما نمی‌دهد، امّا به همین اندازه می‌گوید که علاوه بر عالم مردگان عالمی دیگر به نام فردوس نیز وجود دارد و مردگان و پذیرفته شدگانِ در مسیح پس از پایان عمرشان بر روی زمین به آن جا خواهند رفت.

امّا این که چرا پولس رسول به خوابیدن اشاره کرده است، باید گفت پولس به درست‌ترین شکل این جمله را بیان کرده، زیرا  اولاً اگر او به مردن مقدّسین اشاره می‌کرد، این تفکّر و این تعلیم داده می‌شد که مقدّسین هم مانند سایر مردم دنیا وارد عالم اموات شده و ترس و سیاهی و عالم تاریکی را تجربه می‌کنند، که این با تعالیم و گفته‌های خداوند و کتب مقدّس مغایرت داشت؛ و ثانیاً او به عالمی غیر از عالم اموات اشاره داشت، پس نمی‌توانست به واژه‌هایی مانند مرگ یا موت اشاره کند، زیرا اشاره او به نقطۀ مقابل مرگ، یعنی حیات بوده؛ پس اگر از واژۀ مرگ یا موت استفاده می‌کرد این بدان معنی بود که هیچ فرقی بین مردگان در مسیح که گناهان آنان بخشیده شده و مردگان دنیا که در گناه و تاریکی به سر می‌برند نیست.

خداوند عیسی مسیح نیز در اناجیل، خدا را خدای زندگان معرّفی می‌کند نه خدای مردگان:

• «³¹امّا دربارۀ قیامت مردگان، آیا نخوانده‌اید کلامی را که خدا به شما گفته است،³²من هستم خدای ابراهیم و خدای اسحاق و خدای یعقوب؟ خدا، خدای مردگان نیست، بلکه خدای زندگان است» ( متّی 22 : 31 – 32 ).
• «²⁶امّا در باب مُردگان که بر می‌خیزند، در کتاب موسی در ذکر بوته نخوانده‌اید چگونه خدا او را خطاب کرده، گفت که، منم خدای ابراهیم و خدای اسحاق و خدای یعقوب.²⁷و او خدای مردگان نیست بلکه خدای زندگان است. پس شما بسیار گمراه شده‌اید» ( مرقس 12 : 26 – 27 ).
• «³⁸و حال آن که خدای مردگان نیست بلکه خدای زندگان است. زیرا همه نزد او زنده هستند» ( لوقا 20 : 38 ).

پس زمانی که خداوند عیسی مسیح تمامی مردگان در خودش را زنده خطاب می‌کند و همچنین می‌گوید خدا، خدای زندگان است، پولس نمی‌بایست هیچ اشاره‌ای به مرگ می‌کرد، و او از واژۀ خفتگان به جای مردگان استفاده کرد زیرا او نیز به این امر واقف بود که مقدّسین رنگِ موت را نخواهند دید و در فردوس با خداوند خواهند بود.

همچنین یوحنّای رسول از زبان خداوند در کتاب مکاشفه نیز دربارۀ شادی کردن مردگان سخن می‌گوید: «¹³و آوازی را از آسمان شنیدم که می‌گوید، بنویس که از کنون خوش حالند مردگانی که در خداوند می‌میرند. و روح می‌گوید، بلی، تا از زحمات خود آرامی یابند و اعمال ایشان از عقب ایشان می‌رسد» ( مکاشفه 14 : 13 ).

چگونه ممکن است مردگانی که به عالم اموات رفته‌اند شادمان باشند؟ تصویری که کلام خدا از عالم اموات به ما نشان می‌دهد، فقط ترس، دهشت، سیاهی، تاریکی و دندان به دندان ساییدن است؛ امّا این آیه می‌گوید مردگان شادمانند! پس این مکان همان مکانی نیست که مردگان سایر امّتها به آن جا می‌روند بلکه همان فردوس خداوند است.

از سویی دیگر خداوند عیسی مسیح در حضور شاگردانش می‌فرماید: «²در خانۀ پدر من منزل بسیار است والاّ به شما می‌گفتم. می‌روم تا برای شما مکانی حاضر کنم،³و اگر بروم و از برای شما مکانی حاضر کنم، باز می‌آیم و شما را برداشته با خود خواهم برد تا جایی که من می‌باشم شما نیز باشید» ( یوحنّا 14 : 2 – 3 ).

این مکانی که خداوند به آن اشاره کرده کجا است؟ بسیاری می‌گویند او از قدس‌الاقداس آسمانی سخن می‌گوید؛ امّا این تعلیم به دلایل محکمی اشتباه است؛ زیرا قدس‌الاقداس و تخت رحمت خدا فقط جایگاه کاهنان است و عیسی مسیح تنها کاهن اعظم در قدس‌الاقداس آسمانی است و نیز او به مکانهای متعدّد اشاره کرده: «در خانۀ پدر من منزل بسیار است.»

در عهد عتیق و در خیمۀ اجتماع و همچنین در عهد جدید در آسمان فقط یک مکان برای حضور کاهن وجود دارد و آن مکان قدس‌الاقداس است؛ قدس‌الاقداس مکانهای متعدّد نیست بلکه یک مکان است که فقط کاهن اعظم حق ورود به آن را دارد، پس این منزل که خداوند عیسی مسیح از آن سخن می‌گوید نباید جایی به غیر از فردوس آسمانی باشد.

در این نوشتار کوتاه تا به این اندازه گفته شد که شما خوانندۀ عزیز از زوایای مختلف با مرگ و عالم اموات و فردوس خداوند تا حدودی آشنا شوید؛ امّا لازم دانستم تا یک نکته مهم را در پایان یادآوری کنم.

خداوند کلمه است و در هر گفتار او باید تعمّق و تفکّر بسیار نمود و به راحتی از آن نگذشت؛ زمانی که خداوند سخنی می‌گوید و به موضوعی اشاره می‌کند و اوج یک نکته را بیان می‌دارد که چشم انسان آن را ندیده است، باید دانست که آن موضوع یا آن مکان در بالاترین حدِ تصوّر انسان قرار دارد، تا به حدی که وصف آن برای بشر ناممکن است؛ مانند زمانی که در کتاب پیدایش در پایان هر روز ( دوره ) خلقت خداوند از کلمۀ”نیکو”استفاده می‌کند: «³¹و خدا هر چه‌ ساخته‌ بود، دید و همانا بسیار نیکو بود. و شام‌ بود و صبح‌ بود، روز ششم‌» ( پیدایش 1 :31 ).

پس زمانی که خدا از کلمۀ نیکو استفاده می‌کند و از نظر او که بزرگ‌ترین، فهیم‌ترین و قدرتمند‌ترین شخص آسمان و زمین است چیزی نیکو به نظر می‌رسد، آن مورد ورای فهم و درک بشری است، در حدی که تصوّرش هم برای انسانها ممکن نمی‌باشد.

حال خداوند عالم اموات را مکانی پر از ترس و سیاهی و دهشت معرّفی می‌کند و برای این که مقدّسینش به آن جا نروند خودش دست به کار می‌شود و به زمین می‌آید و برای نجات مردم دنیا اقدام می‌کند؛ پس این را بدانید که این ترس و سیاهی و وحشت دور از تصوّر بشر است، یعنی ترسی که هیچ فردی تا قبل از رفتن به آن جا آن را تجربه نکرده است. لذا ماندن در مسیح تا به انتها، تنها راه نجات و حیاتی دوباره است.